రామసుందరం - పదుమూడవసర్గం - చతుర్థభాగం

సుందరకాండ – త్రయోదశస్సర్గము - 4

సపుత్రదారాస్సామాత్యా భర్తృవ్యసనపీడితాః | శైలాగ్రేభ్యః పతిష్యన్తి సమేత్య విషమేషు చ ||35	ప్రభు (సుగ్రీవ) వ్యసనపీడితులైన వానరులు, దారాపుత్రామాత్యా సమేతులై శైలాగ్రాలనుండి విషమప్రదేశాల్లో పడిపోతారు
విషముద్బన్ధనం వాపి ప్రవేశం జ్వలనస్య వా | ఉపవాసమథో శస్త్రం ప్రచరిష్యన్తి వానరాః ||36	విషం కాని, ఉరి కాని, అగ్నిప్రవేశం కాని, ఉపవాసం కాని, శస్త్రం కాని, ప్రయోగించుకొని, వారు, ప్రాణాలు విడుస్తారు
ఘోరమారోదనం మన్యే గతే మయి భవిష్యతి | ఇక్ష్వాకుకులనాశశ్చ నాశశ్చైవ వనౌకసామ్ ||37	నేను వెళ్తే, ఇక్ష్వాకువంశం అంతరిస్తుంది వానరకోటి గతిస్తుంది ఘోర రోదనం మిగుల్తుంది
సోఽహం నైవ గమిష్యామి కిష్కిన్ధాం నగరీమితః | న చ శక్ష్యామ్యహం ద్రష్టుం సుగ్రీవం మైథిలీం వినా ||38	కాబట్టి కిష్కింధకు వెళ్లను గాక వెళ్లను సీత వినా, నేను, సుగ్రీవుని దర్శింపలేను
మయ్యగచ్ఛతి చేహస్థే ధర్మాత్మానౌ మహారథౌ | ఆశయా తౌ ధరిష్యేతే వానరాశ్చ మనస్వినః ||39	నేను వెళ్లకుండా ఇక్కడే ఉంటే, రామలక్ష్మణులు, వానరులు ఆశతో బ్రతికి ఉంటారు
హస్తాదానో ముఖాదానో నియతో వృక్షమూలికః | వానప్రస్థో భవిష్యామి హ్యదృష్ట్వా జనకాత్మజామ్ ||40 సాగరానూపజే దేశే బహుమూలఫలోదకే | చితాం కృత్వా ప్రవేక్ష్యామి సమిద్ధమరణీసుతమ్ ||41	జానకి కనబడకపోతే, కందమూలఫలోదకాలు ఎక్కువగా ఉన్న సాగరతీరప్రదేశాల్లో వృక్షమూలాల్ని ఆశ్రయించి, దొరకిన ఆహారాన్ని తింటూ, నియతుడనై, వానప్రస్థుడనై, ఉండిపోతాను లేదా చితి కల్పించుకొని, పవిత్రాగ్నిలో ప్రవేశిస్తాను
ఉపవిష్టస్య వా సమ్య గ్లిఙ్గినీం సాధయిష్యతః | శరీరం భక్షయిష్యన్తి వాయసాః శ్వాపదాని చ ||42	లేదా ఉపవిష్టుడనై, యోగసాధన ద్వారా, శరీరాన్ని విడిస్తే, వాయసమృగాదులు తినగలవు
ఇదం మహర్షిభిర్దృష్టం నిర్యాణమితి మే మతిః | సమ్యగాపః ప్రవేక్ష్యామి న చేత్పశ్యామి జానకీమ్ ||43	లేదా నీటిలోకి ప్రవేశిస్తాను ఇట్లా దేహాన్ని త్యజించడం మహర్షులకు సమ్మతమైనదే
సుజాతమూలా సుభగా కీర్తిమాలా యశస్వినీ | ప్రభగ్నా చిరరాత్రీయం మమ సీతామపశ్యతః ||44 మంగళం మహత్	చక్కగా మొదలైనట్టిది, సుందరమైనట్టిది, కీర్తిమాల, యశస్విని అయిన ఈ దీర్ఘరాత్రి, సీతను చూడకుండానే వ్యర్థంగా ముగిసింది.